Esenlik Ekonomisi

8,8 dakikalık okuma1749 adet kelime

Hükümetler neden esenliğe öncelik vermeli?

2018 yılında İskoçya, İzlanda ve Yeni Zelanda yönetimleri bir araya gelip, ülkelerin başarısında en öne çıkan ölçüt olarak gayri safi milli hasılanın kullanılmasına karşı bir hareket başlattılar ve “Esenlik Ekonomisi Hükümetleri” ağını kurdular. İskoçya Başbakanı Nicola Sturgeon bu ufuk açıcı konuşmasında, odağına eşitlikçi gelir, çocuk bakımı, zihinsel sağlık ve yeşil alana erişim konularını yerleştiren “esenlik ekonomisi”nin etki alanını anlatıyor ve bu yeni odaklanmanın küresel sorunları ele alma ve çözme konularında nasıl yardımcı olabileceğini gösteriyor.

Bu konuşma resmi bir TED konferansında yapılmıştır ve ilgili sayfada TED editörlerince paylaşılmıştır.

Konuşmacı Hakkında 

Nicola Sturgeon – İskoçya Başbakanı

İskoçya’nın ilk kadın başbakanı olan Nikola Sturgeon, Birleşik Krallık hükümetleri bünyesinde önemli bir gelişimci ses ve kadın hakları savunucusu olarak dikkat çekmektedir.

Nicola Sturgeon, Ted Summit 2019

Hükümetler neden esenliğe öncelik vermeli?

Türkçe transkript:

Buradan yaklaşık iki km uzakta, Edinburgh’nın Old Town kısmında Panmure House var. Panmure House… dünyanın tanıdığı İskoç ekonomist Adam Smith’in eviydi. “Ulusların Zenginliği” isimli önemli çalışmasında Adam Smith pek çok şeyin yanında bir ülkenin zenginlik ölçütünün yalnızca altın ve gümüş rezervlerinden ibaret olmadığını savundu. Ona göre ölçüt, ülkenin üretim ve ticaret toplamıydı. Sanırım bu, bugün gayrisafi yurt içi hasıla olarak bildiğimiz şeyin en erken tanımlarından biriydi. 

01:03

Elbette o zamandan bu yana geçen senelerde üretim ve ticaret ölçümü, yani GSYİH çok daha önemli hâle geldi, öyle ki bugün — Adam Smith’in amacının bu olduğunu da düşünmüyorum — GSYİH, bir ülkenin genel başarısında en önemli ölçüt olarak görülüyor. Benim görüşüm ise bunun artık değişmesi gerektiği. 

01:35

Ülke olarak ölçmek istediğimiz şey önemli olan şeydir. Asıl önemli olan bu, çünkü bu siyasete yön verir, kamu faaliyetlerine yön verir. Böylesi bir içerikte de bir ülkenin başarısını ölçmede GSYİH kısıtlamaları fazla bariz. GSYİH tüm işimizin verimini ölçüyor ama bu işlerin doğası hakkında hiçbir bilgi vermiyor, bu işin faydalı veya tatmin edici olup olmadığı gibi. Örneğin yasa dışı uyuşturucu tüketimi üzerine değer koyabiliyor ama ödemesiz sağlık hizmetine değil. Kısa vadeli faaliyete değer veriyor, ekonomiye güç veren faaliyetlere, bu faaliyetler uzun vadede gezegenimizin sürdürülebilirliğine çok büyük zarar veriyor olsa da. 

02:40

Son on yıl içinde yansıttığımız siyasi ve ekonomik yükselme, büyüyen eşitsizlik, iklim krizinin zorluklarına bakış açımız, giderek artan otomasyon, yaşlanan bir nüfus… bir ülke ve bir toplum olarak başarılı olmaya yönelik çok daha kapsamlı bir tanıma olan gereksinim adeta zorunlu ve giderek artıyor da. 

03:17

Bu yüzden de İskoçya 2018’de önder olarak ilk adımı attı ve yeni bir ağ kurdu: Wellbeing Economy Governments grubu, İskoçya, İzlanda ve Yeni Zelanda’yı malum sebeplerden dolayı kurucu üyeler olarak bir araya getirdi. Bazen SIN ülkeler olarak anılıyoruz, oysa odak noktamız ortak fayda. Bu grubun amacı, GSYİH’nin dar çerçeveli ölçümüne meydan okumak. Ekonomik büyüme önemli, evet önemli, ancak önemli olan tek şey değil. Ve GSYİH büyümesi için başka hiçbir şeyden ödün verilmemeli. Oluşturduğumuz bu grubun amacı, ekonomik politikanın amacı toplu olarak refah olmalı: Bir nüfusun ne kadar mutlu ve sağlıklı olduğu, yalnızca ne kadar zengin olduğu değil. 

04:29

Birazdan bu politikanın etkilerine değineceğim. Ama öyle sanıyorum ki bugün yaşadığımız dünyada, çok daha derin bir etkisi var. Refah konusuna yöneldiğimizde bir sohbet başlatıyoruz, bu sohbette çok derin ve çok temel sorular ortaya çıkıyor. Hayatta bizim için önemli olan ne? Yaşadığımız topluluklarda neye önem veriyoruz? Asıl olmak istediğimiz… …ne tür bir ülke? Ne tür bir toplum? İnsanları bu sorulara yönelterek onlardan cevap bulmalarını istediğimizde şuna inanıyorum ki bugün gelişen dünyada pek çok ülkede hâkim olan siyasetin yabancılaştıran ve tatminsiz etkisini düzeltmede çok daha fazla şansımız var. 

05:22

İskoçya’nın bu yola baş koyması 2007 yılına dayanıyor, o zaman kendi ulusal performans altyapımızı yayımlamıştık, bugün kendimizi ölçtüğümüz göstergelere bakıyorduk. O çeşitli göstergeler arasında gelir eşitsizliği vardı, çocukların mutluluğu, yeşil alanlara erişim, konutlar. Bunların hiçbiri GSYİH istatistiklerinde yok ama sağlıklı ve mutlu bir toplum için her biri temel. 

05:54

(Alkışlar) 

06:00

İşte bu geniş çerçeveli yaklaşım ekonomik stratejimizin merkezinde, ekonomik rekabette yaptığımız gibi eşitsizlik konusuna da eşit önemi veriyoruz. Adil çalışmaya bir bağlılığımız var, çalışmanın tatmin edici ve iyi maaşlı olduğundan emin olmaya. Bir Adil Geçiş Komisyonu oluşturma kararını zaten verdik, sıfır karbon ekonomisine giden yolumuzda bize rehberlik edecek. Geçmişteki ekonomik dönüşümlerden biliyoruz ki eğer dikkatli olmazsak kazanandan çok kaybeden olacak. İklim değişikliği ve otomasyon zorluklarıyla yüzleşirken de bu hataları tekrar yapmamalıyız. 

06:38

Bence burada, İskoçya’da yaptığımız iş çok önemli ama diğer ülkelerden öğrenecek çok ama çok şeyimiz var. Biraz önce Wellbeing ağındaki partner uluslardan bahsettim: İzlanda ve Yeni Zelanda. Bunun konuyla ilgili olup olmadığı kararını size bırakacağım; bu ülkelerin üçü de şu anda bir kadın tarafından yönetiliyor. 

07:00

(Alkışlar) 

07:12

Onlar da harika iş çıkarıyorlar. 2019 yılında Yeni Zelanda ilk Wellbeing Bütçesini yayımladı, merkezinde akıl sağlığı vardı; İzlanda eşit ödeme, çocuk yardımı ve ebeveyn haklarına önderlik ediyor, refah bir ekonomi yaratma konusunu açılınca hemen aklımıza gelmeyen konular ama sağlıklı bir ekonomi ve mutlu bir toplum için çok temel konular. 

07:40

Konuşmama Adam Smith ve ”Ulusların Zenginliği”yle başladım. Adam Smith’in daha önceki çalışması ”Ahlaki Duygular Kuramı”nda, ki aynı derecede önemli diye düşünüyorum, şu gözlemi yaptı, her hükûmetin değeri parçalı bir şekilde ölçülür, öyle ki bu insanları mutlu eder. Bence bu çok güzel temel bir prensip, refah konusunu tutundurmaya çalışan tüm ülke grupları için. Hiçbirimiz yanıtları bilmiyoruz, hatta Adam Smith’in doğduğu yer, İskoçya bile. Ancak bugün yaşadığımız dünyada, büyüyen ayrım ve eşitsizliklerle, tatminsizlik ve yabancılaşmayla bu soruları sorup onlara yanıt aramak ve yalnızca zenginlik değil merkezinde refah olan bir toplum vizyonu yaratmak daha önce hiç olmadığı kadar önemli. 

08:42

(Alkışlar) 

08:48

Şu anda İskoçya’nın güzel ve güneşli başkentinde — 

08:53

(Kahkahalar) 

08:55

Aydınlanma döneminde dünyaya liderlik eden ülkedesiniz, sanayi çağında dünyaya önderlik edilmesine yardım eden ülkede, şu anda düşük karbon çağına doğru dünyaya önderlik etmeye hazırlanan ülkede. Şuna kararlıyım ki İskoçya aynı zamanda yaptığımız her şeyde insan refahını merkezine koyacak şekilde dünya çapında ülke ve hükûmetlerin odağını değiştirmeye yardım eden ülke olacak. Bence bunu bu nesle borçluyuz. Kesinlikle bunu bir sonraki nesle de ve sonrasındaki nesillere de borçlu olduğumuzu düşünüyorum. Bunu yaptığımız takdirde, Aydınlanma ülkesinden önderlik yaparak evimizde daha iyi, daha sağlıklı, daha adil ve daha mutlu bir toplum yaratabiliriz. Biz de İskoçya’da üzerimize düşeni yaparak daha adil ve daha mutlu bir dünya yaratıyoruz. 

09:50

Çok teşekkür ederim. 

09:52

(Alkışlar) 

Neden dinlemelisiniz ?

İskoçya Başbakanı olarak görev yapan ilk kadın olan Nicola Sturgeon, Birleşik Krallık yönetiminde önemli bir ilerici ve feminist sestir. Kasım 2014’te Nicola Sturgeon, İskoç Ulusal Partisi’nin ilk kadın lideri seçildi. Günler sonra, ülkenin ilk kadın Başbakanı olarak yemin etti. Seçimden kısa bir süre sonra, yarı yarıya cinsiyet dengesine sahip bir kabine atadı. İskoç hükümetinin başı olarak Sturgeon, yönetiminin politikalarından ve İskoçya’yı hem yurt içinde hem de yurt dışında tanıtmak ve temsil etmekten sorumludur.

Sturgeon, 1999’da Glasgow için bölgesel bir milletvekili olarak İskoç Parlamentosu’na girdi. Şu anda Glasgow Southside için milletvekilidir. Sturgeon, 2007 ve 2012 yılları arasında Sağlık ve Esenlik Bakanı ve ardından Kasım 2014’e kadar Altyapı, Yatırım ve Şehirler Bakanı olarak görev yaptı. Bu süre boyunca aynı zamanda İskoçya Başbakan Yardımcısı olarak da görev yaptı.


Why you should listen?

As the first woman to hold the office of First Minister of Scotland, Nicola Sturgeon is an important progressive and feminist voice in the governance of the United Kingdom. In November 2014, Nicola Sturgeon was elected as the first female leader of the Scottish National Party. Days later, she was sworn in as the country’s first woman First Minister. Soon after her election, she appointed a cabinet boasting a 50/50 gender balance. As head of the Scottish government, Sturgeon is responsible for her administration’s policies and for promoting and representing Scotland both at home and overseas.

Sturgeon entered the Scottish Parliament as a regional MSP for Glasgow in 1999. She is currently MSP for Glasgow Southside. Sturgeon served as Cabinet Secretary for Health and Wellbeing between 2007 and 2012, and then Cabinet Secretary for Infrastructure, Investment and Cities until November 2014. Throughout this period she also served as Deputy First Minister of Scotland.

Yorum yazabilirsiniz

Yazar hakkında: İnsanlık Üniversitesi

İnsanlık Üniversitesi
Sağlıklı Ekonomi
Dünya iyiye mi gidiyor yoksa